مفهوم شناسی قدرت نرم ، قدرت نیمه سخت و قدرت نیمه نرم
قدرت بر اساس معیار شدت و صلابت است به سه نوع تقسیم می شود ۱- قدرت سخت۲- قدرت نیمه سخت ۳- قدرت نرم
قدرت سخت(Hard Power)
قدرت
سخت زمانی موضوعیت می یابد که استقلال و تمامیت ارضی کشور در خطر(بالفعل و
بالقوه) هجوم نیروهای نظامی کشور دیگر یا اتحادی از کشورهای خارجی یا گروه
های معارض مسلح داخلی قرار گیرد. در این فرایند معمولا هدف اشغال و یا
جلوگیری از اشغال سرزمین است. اقدام های مبتنی بر قدرت سخت متکی به روش های
فیزیکی و عینی همراه با رفتارهای خشونت آمیز ، براندازی و یا ضد براندازی
آشکار و نیز حذف دفعی است.
با عنایت به این تعریف منازعه سخت (Hard
Conflict)، مبارزهای به شیوه نظامی و با هدف پیروزی و اشغال سرزمین هدف
محسوب می گردد که این نوع از منازعه بیشتر در دوران استعمار کلاسیک مورد
تاکید،استفاده و بهره برداری قرار می گرفته است .
قدرت نرم(Soft Power)
مفهوم
قدرت نرم مقابل مفهوم قدرت سخت قرار دارد. در میان اندیشمندان حوزه قدرت و
امنیت ملی ، جوزف نای ، به عنوان بنیانگذار مفهوم جنگ نرم شهرت یافته است .
او قدرت نرم را شیوه ای برای رسیدن به نتایج دلخواه ، بدون تهدید و تشویق
آشکار و ملموس می دانست بر این پایه یک کشور و حاکمیت میتواند به مقاصد
مورد نظر خود برسد چون کشورهای دیگر، ارزش های آن را می پذیرند و تحت تاثیر
پیشرفت و اندیشه آن قرار می گیرند و در نتیجه خواهان پیروی از آن می
شوند.در این مفهوم مهم ترین مسئله، تنظیم دستور العملی برای جذب دیگران
است. بنابر این قدرت نرم، کسب آنچه می خواهید از طریق جذب کردن نه از طریق
اجبار و یا پاداش است.
با توجه به آنچه در مورد قدرت نرم گفته شد می
توان نتیجه گرفت که منازعه نرم (Soft Conflict ) به شیوه ای اطلاق میگردد
که بر اساس قواعد آن ، قلب و مغز مردم کشور هدف به تصرف نیروی مقابل در می
آید و آن گاه کسانی که قلب و مغزشان تسخیر شد در راستای اهداف دشمن خود عمل
خواهند کرد. باید دانست که شیوه تسلط بر قلبها از راه ارضاء – بر مبنای
اصالت لذت – و کنترل افکار از راه اقناع – بر پایه اصالت منفعت – ممکن است.
این بدان معنی است که رضایت افراد از چیزی، موجب زمینه سازی تصرف قلب آنان
و قانع کردن افراد در هر زمینه ای ، منجر به سیادت بر تفکر آنها خواهد شد.
قدرت نیمه سخت(Semi Hard Power)
قدرت
نیمه سخت به لحاظ مفهومی در میان دو مفهوم بیان شده قبلی ، یعنی جنگ نرم و
جنگ سخت، قرار دارد. به همین دلیل این قدرت دارای مولفه های مشترکی با هر
یک از دو قدرت معرفی شده قبلی است. قدرت نیمه سخت مانند قدرت سخت می تواند
از اعمالی مانند تهدید و ارعاب ، اجبار و تشویق برای اجرای منویات خود کمک
بگیرد ، اما بر خلاف ماهیت قدرت سخت و در همسویی با قدرت نرم این اعمال را
بدون یاری گرفتن از خشونت ممکن می داند . بدین لحاظ می توان گفت این نوع
قدرت اگرچه دارای ماهیتی جداگانه است، اما آشکارا از دو قدرت نرم و سخت
تاثیر پذیرفته و متقابلا ً بر آنها نیز تاثیر میگذارد .
در واقع بر
اساس قواعد و ترفندهای منازعه نیمه سخت (Semi Hard Conflict ) فردی را در
کشور هدف بر سر کار می آورندکه با وجود ملیتی یکسان با سایر مردم آن سرزمین
، خواسته یا ناخواسته ، کشور متبوع خود را در جهت منافع قدرت های بیگانه
هدایت خواهد کرد. امروزه این مقوله، علاوه بر تسلط سیاسی بر کشورها، در
تسلط بر بازارها وشریان های اقتصادی کشورهای هدف نیز مورد استفاده قرار می
گیرد .
( پایگاه اطلاع رسانی عملیات روانی و جنگ نرم , مفهوم شناسی جنگ نرم , امیر مهدی کلیدری , www.psyop.ir/?p=1024)
جهت
آشنایی بیشتر به منابع زیر مراجعه شود ؛ جنگ نرم , داود رنجبران , تهران ,
ساحل اندیشه - جنگ نرم , حسین عبدی , تهران , دفتر نشر معارف - طرح ضیافت
اندیشه , جنگ نرم , قم, نشر معارف - مجموعه مقالات قدرت و جنگ نرم , از نظر
تا به عمل , حجت الله مرادی , نشر ساقی - پایگاه اطلاع رسانی عملیات روانی
و جنگ نرم (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد رهبری، کد:
147/100119849)